- Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ*
Το Σουδάν εισήλθε στον τρίτο χρόνο πολέμου. Τα φώτα της δημοσιότητας των μεγάλων μέσων ενημέρωσης έχουν απομακρυνθεί από αυτό, όμως σε αυτή την ταραγμένη χώρα οι άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν. Και όχι μόνο κάτω από τις βόμβες, αλλά και από τις κακουχίες, την πείνα και τη δίψα.
Οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο παρατάξεων, των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RFS), με επικεφαλής τον Mohamed Hamdan Dagalo “Hemetti”, αφενός, και των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων (SAF) με επικεφαλής τον Abdel Fattah Abdelrahman al-Burhan, επικεφαλής του Κυρίαρχου Συμβουλίου και de facto πρόεδρο του Σουδάν, δεν φαίνεται να υποχωρούν. Από την έναρξη της σύγκρουσης, πάνω από 12,4 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, εκ των οποίων τα 3,4 έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες.
“Σήμερα η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον πλανήτη λαμβάνει χώρα στο Σουδάν. Ο πόλεμος μεταξύ των δύο στρατηγών, του Mohamed Hamdan Dagalo “Hemetti”, αρχηγού των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) και του Abdel Fattah Abdelrahman al-Burhan, de facto προέδρου και αρχηγού του στρατού, δεν λυπάται κανέναν. Πάνω από 25 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή ο μισός πληθυσμός του Σουδάν, υποφέρουν από πείνα και περισσότερα από 15 εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους – μεταξύ αυτών τα 3,1 εκατομμύρια έχουν αναζητήσει προστασία σε γειτονικές χώρες – για να γλιτώσουν από τις συνεχείς μάχες.” (Σουδάν: ένας ακόμη πόλεμος σε εξέλιξη”, άρθρο μου στην Timesnews, 30.12.24)” (1).
Στα τέλη Μαρτίου, η κυβέρνηση κατέλαβε ξανά το Χαρτούμ, ωστόσο από χθες η πρωτεύουσα δέχεται και πάλι πυρά από το RFS. Στρατιωτικές πηγές επιβεβαίωσαν ότι παραστρατιωτικοί βομβάρδισαν το αρχηγείο των σουδανικών δυνάμεων με βαρύ πυροβολικό. Οι βόμβες εκτοξεύτηκαν από τη Σάλχα, ένα προάστιο νοτιοδυτικά του Ομντουρμάν, της αδελφής πόλης της πρωτεύουσας, στην άλλη πλευρά του Νείλου. Εκεί, οι αντάρτες κατάφεραν να διατηρήσουν μια θέση με βαριά όπλα.
Αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται και σε άλλα μέτωπα, ειδικά στο Νταρφούρ. Κοντά στο Αλ-Φασίρ, την πρωτεύουσα του Βόρειου Νταρφούρ, εκατοντάδες άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων 12 εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ανελέητων βομβαρδισμών στο στρατόπεδο Ζαμζάμ για εκτοπισμένους. Χωρίς έλεος, χωρίς σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, ακόμη και το νοσοκομείο στο σημείο χτυπήθηκε. Οι ιστορίες των επιζώντων είναι δραματικές: «Φύγαμε μόνο με ό,τι είχαμε στις πλάτες μας και τα παιδιά μας, το πιο πολύτιμο απόκτημά μας». Η Ζαμζάμ, η οποία πριν από τις τελευταίες επιθέσεις φιλοξένησε σχεδόν 400.000 εκτοπισμένους, είναι πλέον πρακτικά άδεια. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, περισσότεροι από 330.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την περιοχή αφού καταστράφηκε μεγάλο μέρος των υποδομών και μπλοκαρίστηκαν τα βυτιοφόρα νερού.
Ο Noah Taylor, επικεφαλής επιχειρήσεων στο Σουδάν για το Νορβηγικό Συμβούλιο Προσφύγων, δήλωσε στους δημοσιογράφους του BBC ότι πολλοί εκτοπισμένοι έμειναν χωρίς φαγητό κατά τη διάρκεια της διαφυγής τους. Κάποιοι μασούσαν φύλλα για να καταπολεμήσουν την πείνα. Αλλά μόλις έφτασαν στην Tawila (μια πόλη στο βόρειο Νταρφούρ, περίπου 60 χιλιόμετρα από τον καταυλισμό Zamzam/ Ζαμζάμ), πολλοί πέθαναν από την πείνα. Άλλοι κατέρρευσαν στο δρόμο, εντελώς αφυδατωμένοι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της έλλειψης νερού. Ο Taylor πρόσθεσε: «Μας έχουν πει ότι υπάρχουν ακόμα αρκετά πτώματα κατά μήκος του δρόμου μεταξύ Al-Fashir και Tawila». Οι παρενέργειες ορατές: Σύμφωνα με ορισμένες ανθρωπιστικές υπηρεσίες, η σεξουαλική βία και η αναγκαστική στρατολόγηση βρίσκονται σε άνοδο, ιδίως από παραστρατιωτικούς με επικεφαλής τον Hemetti. Στα τέλη Νοεμβρίου, στη μέση της ερήμου μεταξύ Λιβύης και Σουδάν, περίπου σαράντα Κολομβιανοί μισθοφόροι έπεσαν σε ενέδρα συμμαχικών μαχητών του σουδανικού στρατού (SAF). Οι Κολομβιανοί ήταν μέρος μιας νηοπομπής που μετέφερε επίσης όπλα. Η ανάπτυξη των Νοτιοαμερικανών κατέστη δυνατή χάρη στη βοήθεια των αρχών στο Άμπου Ντάμπι και του Λίβυου στρατηγού ανταρτών Χαλίφα Χαφτάρ και της φυλής του, οι οποίοι ήταν πάντα κοντά στους Σουδανούς παραστρατιωτικούς RFS.
Η εμπλοκή των αρχών στο Άμπου Ντάμπι, οι οποίες πάντα την αρνούνταν, ανακαλύφθηκε τυχαία από δημοσιογράφους του ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού France 24, οι οποίοι κατάφεραν να αναγνωρίσουν τις πολεμικές συσκευές που μεταφέρονταν με φορτηγά από τη Λιβύη. Οι δημοσιογράφοι αποκάλυψαν ότι πρόκειται για βλήματα όλμων, που προορίζονται για τους παραστρατιωτικούς του Hemetti, που παράγονται από τη βουλγαρική εταιρεία Dunarit και στη συνέχεια πωλούνται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η πώληση του πολεμικού υλικού εγκρίθηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή για τον Έλεγχο των Εξαγωγών Όπλων στη Σόφια, καθώς ο παραλήπτης, δηλαδή τα ΗΑΕ, δεν υπόκειται σε κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η εταιρεία των Εμιράτων, μια δημόσια εταιρεία, η International Golden Group, γνωστή για τη συμμετοχή της στην εκτροπή όπλων σε χώρες που έχουν υποστεί εμπάργκο, αναφέρθηκε σε έγγραφα της Dunarit ως «εισαγωγέας» στα ΗΑΕ. Το 2016, το 2022 και το 2023, το όνομά της συνδέθηκε με παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη. Βλήματα όλμων που κατασκευάστηκαν στη Βουλγαρία, κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρησιμοποιήθηκαν για να χτυπήσουν δημόσια κτίρια, αγορές, νοσοκομεία, σκοτώνοντας χιλιάδες Σουδανούς πολίτες.
Ακούει κανείς;
(1) “Σουδάν: συνεχίζεται ο εμφύλιος και οι δολοφονίες στο Νότιο Σουδάν”,Timesnews.gr, 22.01.25.
*Το τελευταio βιβλίο του Γιώργου Παπαγιαννόπουλου “Παιζω-γραφίες” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Manifesto.
