Η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πιο επείγουσα από ποτέ. Η κλιματική αλλαγή, που επιταχύνεται από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχει ήδη σοβαρές επιπτώσεις σε κοινότητες, οικονομίες και οικοσυστήματα παγκοσμίως. Για να περιορίσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον, η παγκόσμια στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές αποτελεί τη μόνη βιώσιμη λύση.
Πολλές χώρες ηγούνται αυτής της προσπάθειας, αξιοποιώντας διαφορετικούς συνδυασμούς ανανεώσιμων πηγών και στοχευμένων πολιτικών. Πολιτικές και κίνητρα όπως επιδοτήσεις και ελαφρύνσεις σχετικές με την εγκατάσταση νέων ανανεώσιμων πηγών (πχ φωτοβολταϊκά πάρκα, επιδοτήσεις και net billing)
Οι κορυφαίες χώρες στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ
Σουηδία
Η Σουηδία έπιασε τον στόχο του 50% ανανεώσιμης ενέργειας το 2012, οκτώ χρόνια νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Έτσι, βρίσκεται σε καλό δρόμο για να φτάσει το 100% της ηλεκτρικής παραγωγής από ΑΠΕ έως το 2040. Χρησιμοποιεί ένα μείγμα αιολικής, βιοενέργειας, ηλιακής και ακόμα και θερμότητας από τα ανθρώπινα σώματα!
Κόστα Ρίκα
Από το 2015 και για πάνω από οκτώ χρόνια, η Κόστα Ρίκα παράγει σχεδόν το 98% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, κυρίως υδροηλεκτρική, γεωθερμική, αιολική και ηλιακή ενέργεια. Μάλιστα, το 2018 έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ για τις περισσότερες συνεχόμενες ημέρες χρήσης αποκλειστικά ανανεώσιμης ενέργειας, φτάνοντας τις 300 ημέρες.
Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ηγέτης στην υπεράκτια αιολική ενέργεια. Με τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη ισχύ παγκοσμίως, οι ανεμογεννήτριες του παράγουν ενέργεια για πάνω από 7,5 εκατομμύρια σπίτια. Στόχος της χώρας είναι να τετραπλασιάσει αυτή την ικανότητα έως το 2030, ώστε να αποανθρακοποιήσει πλήρως το ενεργειακό της σύστημα μέχρι το 2035.
Ισλανδία
Η Ισλανδία εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις φυσικές της πηγές. Το 2015, σχεδόν το 100% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από υδροηλεκτρική και γεωθερμική ενέργεια. Εντυπωσιακά, 9 στα 10 σπίτια στη χώρα θερμαίνονται με γεωθερμική ενέργεια.
Γερμανία
Το 2022, η Γερμανία έθεσε ως στόχο το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030, ενώ μέχρι το 2035 η χώρα σκοπεύει να πλησιάσει το 100%. Το ποσοστό της ανανεώσιμης ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της έφτασε το 46,9% το 2022.
Ουρουγουάη
Η Ουρουγουάη πέτυχε ενεργειακή επανάσταση. Το 2007, πάνω από το ένα τρίτο της ενέργειάς της προερχόταν από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Σήμερα, το 91% της ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ΑΠΕ, ενώ η αιολική παραγωγή αυξήθηκε από 1% σε 34% μέσα σε μόλις πέντε χρόνια (2013-2018).
Κένυα
Η Κένυα φιλοξενεί το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο της Αφρικής, το Lake Turkana Wind Power Project, με ισχύ 310 MW, που παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σε 1 εκατομμύριο σπίτια. Ωστόσο, παρά τις τεράστιες δυνατότητες της ηπείρου, η Αφρική λαμβάνει λιγότερο από το 3% των παγκόσμιων επενδύσεων στην καθαρή ενέργεια.
Κίνα
Παρά το γεγονός ότι είναι ο μεγαλύτερος ρυπαντής παγκοσμίως, η Κίνα είναι επίσης πρωτοπόρος στις ΑΠΕ. Διαθέτει σχεδόν το 50% της παγκόσμιας εγκατεστημένης ισχύος αιολικής και ηλιακής ενέργειας και προγραμματίζει να διπλασιάσει την παραγωγή της έως το 2025, ξεπερνώντας τους αρχικούς της στόχους για το 2030 κατά πέντε χρόνια.
Μαρόκο
Το Μαρόκο έχει επενδύσει δυναμικά στην ηλιακή ενέργεια και φιλοξενεί το Noor-Ouarzazate, το μεγαλύτερο συγκεντρωτικό ηλιακό πάρκο στον κόσμο, με ισχύ 580 MW, ικανό να τροφοδοτήσει μια πόλη διπλάσια του Μαρακές.
Νέα Ζηλανδία
Η Νέα Ζηλανδία αντλεί το 84% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ΑΠΕ και στοχεύει το 100% έως το 2030. Επίσης, σχεδιάζει το 50% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές έως το 2035.
Νορβηγία
Η Νορβηγία βασίζεται στην υδροηλεκτρική ενέργεια, η οποία καλύπτει το 98% των ενεργειακών της αναγκών. Χρησιμοποιεί επίσης θερμική και αιολική ενέργεια, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τους φυσικούς της πόρους.
Η θέση της Ελλάδας στην πράσινη ενέργεια
Η Ελλάδα ανήκει σε μια μικρή ομάδα χωρών που παράγουν πάνω από το 20% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από αιολική και ηλιακή ενέργεια, σύμφωνα με την έκθεση του REN21 το 2019. Μαζί με χώρες όπως η Δανία, η Ιρλανδία, η Γερμανία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελλάδα έχει αξιοποιήσει τις δυνατότητές της στις ΑΠΕ. Παρά τα θετικά βήματα, η χώρα πρέπει να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την ενεργειακή της μετάβαση με πιο φιλόδοξες πολιτικές και επενδύσεις.
Η παγκόσμια στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι μόνο αναγκαία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αλλά και κρίσιμη για τη δημιουργία ασφαλών, ανθεκτικών και οικονομικά αποδοτικών ενεργειακών συστημάτων. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, εκμεταλλευόμενη τον ήλιο και τον άνεμο, επενδύοντας στις σωστές πολιτικές και τεχνολογίες για ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.