- Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΠΑΣ
Έπειτα από την στιχομυθία μεταξύ της Υπουργού Πολιτισμού με την προϊστάμενη της Εφορείας Αργολίδας Άλκηστη Παπαδημητρίου, με αφορμή την εγκατάλειψη ενός κτιρίου στον αρχαιολογικό χώρο της πόλης, πυροδότησε πολλές αντιδράσεις στην κοινή γνώμη. Ο ψηφιακός κόσμος των κοινωνικών δικτύων, πλημμύρισε με σχέδια σατiρικού περιεχομένου που ταύτιζαν την Υπουργό Παιδείας με μια αυταρχική φιγούρα. Η δημόσια επίπληξη που έκανε η Μενδώνη ενώπιον των παριστάμενων, χαρακτηρίστηκε ως «κακοποιητική», προκαλώντας επίσης τον σύλλογο Ελλήνων αρχαιολόγων να εκδώσει μια ανακοίνωση για την συμπεριφορά της Υπουργού. Πολλοί έσπευσαν να ερμηνεύσουν το γεγονός σαν μια «στημένη εικόνα» για το φαίνεσθαι, λόγω της παρελθοντικής γνωριμίας των Μενδώνη και Παπαδημητρίου ως συμμαθητριών. Πέρα από την ασπρόμαυρη ερμηνεία του «θύτη» Μενδώνη και του «θύματος» Παπαδημητρίου, όπως και την επικέντρωση στην επίπληξη αυτή κάθε αυτή, θα ήταν γόνιμο να τεθούν κάποια υπερκομματικά ερωτήματα.
Από το περιεχόμενο της στιχομυθίας είναι σημαντικό να απομονωθούν κάποια σημεία τόσο από την μια πλευρά όσο και από την άλλη για να υπάρχει μια κριτική ανάλυση. Η Υπουργός Παιδείας που οργίστηκε με την εικόνα ενός εγκαταλελειμμένου κτιρίου κοσμημένου με γκραφίτι, ανέφερε πως αντλήθηκαν εκατομμύρια ευρώ για την συντήρηση του χώρου, σαν απάντηση στην αιτιολογία της προϊστάμενου Εφορείας πως η συντήρηση θα κόστιζε 45.000 ευρώ. Προφανώς υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα ως προς την συντήρηση των κτιρίων της Πολιτείας, για την οποία συντήρηση συμβάλλουν και οι φορολογούμενοι πολίτες. Είναι δυνατόν όμως να επιδιορθωθεί άμεσα ένα τέτοιο κενό που αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης παθογένειας, με μια επίπληξη δια έντονων τόνων; Γιατί πολλοί πολίτες έναντι του να προβληματιστούν και με την έλλειψη συντήρησης του εν λόγω κτιρίου, στάθηκαν μόνο στο έντονο ύφος της Υπουργού Πολιτισμού;
Ένας σημαντικός παράγοντας μέσα στο Πλατωνικό έργο Πολιτεία είναι το ζήτημα της παιδείας, με το οποίο ευθυγραμμίζεται ο Αριστοτέλης στο πρώτο βιβλίο του έργου του Ηθικά Νικομάχεια, κάνοντας ο ίδιος αναφορά στον Πλάτωνα. Η έξη κατά τον Αριστοτέλη αποτελεί το σημείο που μπορεί κανείς να ελέγξει το αποτέλεσμα του εθισμού, διότι τότε φαίνεται πότε πράττει κάποιος κάτι με ευχαρίστηση και πότε το πράττει με δυσαρέσκεια. Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος, τονίζει ότι οι ηθικές αρετές καλλιεργούνται από την νεαρή ηλικία. Μια σημαντική έλλειψη που χαρακτηρίζει την ελληνική νοοτροπία είναι η συντήρηση των υποδομών, η οργάνωση και εν γένει η μακροπρόθεσμη στρατηγική. Από τα ετοιμόρροπα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, από τις πτώσεις των καλωδίων τρόλεϊ στα τουριστικά λεωφορεία και τους φθαρμένους τοίχους από την υγρασία σε σταθμούς μετρό, μπορεί κανείς να δει κάποιες εκδηλώσεις ενός γενικού φαινομένου.
Κατά την Αριστοτελική σκέψη, οι κυβερνήτες είναι αυτοί που πρέπει να εθίζουν τους πολίτες στην ηθική, αλλά τι συμβαίνει όταν και οι ίδιοι οι πολιτικοί, έχουν διαπαιδαγωγηθεί μέσω μιας συγκεκριμένης νοοτροπίας; Στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη καλλιεργηθεί, ούτε καλλιεργείται η έννοια της δημόσιας ιδιοκτησίας μέσα από τα ανάλογα σχολικά εγχειρίδια. Η φορολογία γίνεται μόνο κατανοητή ως «τιμωρία» ή «κλέψιμο», γεγονός που δεν συμβάλλει πρακτικά στον σεβασμό των δημόσιων κτιρίων, διότι δεν γίνονται αντιληπτά ως ένα δημόσιο αγαθό. Είναι έργο των παιδαγωγών να διανοηθούν τον τρόπο με τον οποίον θα εξασκηθούν οι μέλλοντες ενήλικοι πολίτες στην σημασία της συντήρησης και του σεβασμού στο δημόσιο αγαθό. Έτσι το τελικό ερώτημα είναι το εξής: Μήπως είναι γόνιμο να αντικατασταθεί η άμεση συναισθηματική ένταση με την λογική;
