Με το Νόμπελ Οικονομίας 2024 τιμήθηκαν σήμερα οι Ντάρον Ατζέμογλου (ΗΠΑ/Τουρκία), Σάιμον Τζόνσον (Βρετανία/ΗΠΑ) και Τζέιμς Α. Ρόμπινσον (Βρετανία/ΗΠΑ) «για μελέτες σχετικά με το πώς οι θεσμοί διαμορφώνονται και επηρεάζουν την ευημερία», ανέφερε σήμερα η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών.
Το μοντέλο που κέρδισε το Νόμπελ Οικονομίας 2024
«Η καθιέρωση θεσμών χωρίς αποκλεισμούς, η μείωση των εκχυδαϊσμών και το κράτος δικαίου θα δημιουργήσουν μακροπρόθεσμα οφέλη. Γιατί, λοιπόν, η ελίτ δεν αντικαθιστά απλώς το υπάρχον οικονομικό σύστημα;», εξηγεί η ακαδημία για τη μελέτη των βραβευθέντων.
Το μοντέλο τους για την εξήγηση των συνθηκών υπό τις οποίες διαμορφώνονται και αλλάζουν οι πολιτικοί θεσμοί έχει τρεις συνιστώσες.
Το πρώτο είναι η σύγκρουση σχετικά με τον τρόπο κατανομής των πόρων και το ποιος κατέχει την εξουσία λήψης αποφάσεων σε μια κοινωνία (η ελίτ ή οι μάζες).
Το δεύτερο είναι ότι οι μάζες έχουν μερικές φορές την ευκαιρία να ασκήσουν εξουσία κινητοποιώντας και απειλώντας την κυρίαρχη ελίτ- η εξουσία σε μια κοινωνία είναι επομένως κάτι περισσότερο από την εξουσία λήψης αποφάσεων.
Το τρίτο είναι το πρόβλημα της δέσμευσης, το οποίο σημαίνει ότι η μόνη εναλλακτική λύση είναι να παραδώσει η ελίτ την εξουσία λήψης αποφάσεων στο λαό.
