«Ο Μίκης δομεί στο τέλος της ζωής του μια σκέψη: την αρμονία και το χάος. Πρέπει να παλεύουμε για την αρμονία – γιατί κρύβει τη γεωμετρία της ελληνικότητας».
Συνέντευξη στη Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου
Η μουσικοθεατρική παράσταση του Όμμα Στούντιο με τον τίτλο «Ζητούσα Ελευτερία» σε σύλληψη και σκηνοθεσία του Αντώνη Διαμαντή, με θέμα τον βίο και την πολιτεία του Μίκη Θεοδωράκη (1925-2021), θα παιχθεί σήμερα και αύριο , στην Αίθουσα «Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού» στο . Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου Κρήτης.
Όσοι παρακολούθησαν χθες την γενική δοκιμή συγκινήθηκαν πολύ και έσμιξαν τα χέρια σε ένα παρατεταμένο χειροκρότημα, που δεν έλεγε να σταματήσει. Αυτό σημαίνει, ότι τώρα αρχίζει η διαδρομή αυτής της παράστασης, που τον Σεπτέμβριο θα επαναληφθεί στα Χανιά και δεν αποκλείεται και σε άλλες πόλεις ή και στο εξωτερικό.
«Όταν ξεκίνησα να γράφω, ένιωσα ότι πέφτω σε αυτό τον ωκεανό. Παρακολούθησα πάνω από 20 ώρες συνεντεύξεων και υλικού. Ό, τι συμβαίνει επί σκηνής έχει συμβεί – δεν έχω εφεύρει τίποτα.»
Ο εκλεκτός θεατράνθρωπος Αντώνης Διαμαντής λίγη ώρα πριν ανοίξει η αυλαία είπε στο Timewsnews.gr:
«Η όλη ιδέα ξεκίνησε από μία πρόταση που μου έκανε ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΠΣΚΗ κ. Μύρωνας Μιχαηλίδης – τον οποίο ευχαριστώ πολύ γι’αυτό- να γράψω και να σκηνοθετήσω μια μουσικοθεατρική παράσταση με θέμα την ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, συμμετέχοντας έτσι στους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από την γέννηση του μεγάλου συνθέτη μας. Έχοντας μία πρώτη επαφή με το έργο του από το ντοκιμαντέρ που έχω σκηνοθετήσει πριν 2 χρόνια για τον αδελφό του Γιάννη Θεοδωράκη, ξεκίνησα να μελετώ για τον ίδιο συζητώντας επίσης και με ανθρώπους που τον γνώριζαν. Από αυτήν την έρευνα προέκυψε το θέμα. Εστίασα στους κοινωνικούς αγώνες αλλά και την πολιτική και καλλιτεχνική του δράση γύρω από τη αναζήτηση της Ελευθερίας. Με επηρέασε η φράση «Ζητούσα Ελευτερία» που είναι γραμμένη στην «Ασκητική» του άλλου μεγάλου παγκόσμιου Κρητικού, του Νίκου Καζαντζάκη. Έτσι στο κείμενό μου, το οποίο θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο ΠΣΚΗ αλλά και στην Κρήτη, συναντιούνται μέσα από αυτήν την προσέγγιση δύο μεγάλοι παγκόσμιοι Κρητικοί: ο Καζαντζάκης με τον Θεοδωράκη.»
Ο συνθέτης της Ρωμιοσύνης και του Άξιον εστί, των Λιποτακτών και του Μαουτχάουζεν, της Μαγικής πόλης, του Ρομανθέρο Χιτάνο και τόσων άλλων, ο μελοποιητής των σπουδαίων νεοελλήνων ποιητών μας και ο μπροστάρης των κοινωνικών αγώνων και της συμφιλίωσης των λαών γίνεται παρών δραματικός ήρωας με πάθος, διάνοια, ήθος και τραγικότητα, σε μια παράσταση που ισορροπεί ανάμεσα στην ιστορία και τη μυθοπλασία.
«Η ζωή του Μίκη είναι ένας ωκεανός με αγώνες, μουσική και φιλοσοφία. Το έργο δεν είναι μνημόσυνο. Είναι μια υπενθύμιση της ολότητας της προσωπικότητάς του. Ο Μίκης είναι πάντα παρών» υπογραμμίζει ο κ. Διαμαντής.
Τραγούδια από τη μουσική παρακαταθήκη του συνθέτη θα ακουστούν ζωντανά στην Αίθουσα «Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού», διατρέχοντας περίπου εβδομήντα χρόνια πολιτικής και καλλιτεχνικής νεοελληνικής ιστορίας, σε μια παράσταση-αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
«Ο Μίκης έγραφε τα τραγούδια του ως προέκταση της ζωής του. Έφερε τον ποιητικό λόγο στα χείλη του λαού. Η ζωή του Μίκη είναι ένας ωκεανός με αγώνες, μουσική και φιλοσοφία. «Όταν ξεκίνησα να γράφω, ένιωσα ότι πέφτω σε αυτό τον ωκεανό. Παρακολούθησα πάνω από 20 ώρες συνεντεύξεων και υλικού Ό, τι συμβαίνει επί σκηνής έχει συμβεί – δεν έχω εφεύρει τίποτα» εξομολογείται ο Αντώνης Διαμαντής.
Στη μνήμη μου ήρθε μια στιγμή γεμάτη συγκίνηση που μου είχε χαρίσει ο Μίκης Θεοδωράκης σε μια συνέντευξη που είχαμε κάνει στην Real News και υπάρχει και στην ιστοσελίδα του , όταν μου εκμυστηρεύτηκε:
«…Τώρα εκ των υστέρων διαπιστώνω, ότι θα μπορούσα να ελαττώσω -χωρίς ηθική βλάβη- την αφοσίωσή μου στο Χρέος ολοκληρώνοντας την προσφορά μου στην Τέχνη. Έτσι θα φύγω γεμάτος με μια θάλασσα Μουσικής που έχω μέσα μου και που την θυσίασα χωρίς να μπορέσω να πραγματοποιήσω ούτε το 10% των οραμάτων μου για το μέλλον της ανθρώπινης κοινωνίας.»
«Το έργο δεν είναι μνημόσυνο. Είναι μια υπενθύμιση της ολότητας της προσωπικότητάς του . Ο Μίκης είναι πάντα παρών»
Και βέβαια το ζητούμενο για τον Αντώνη Διαμαντή είναι: «Η αυθεντικότητα. Δεν αλλάζουμε ούτε νότα από τα τραγούδια». Και η επιθυμία του είναι ξεκάθαρη: «Θέλω όταν φεύγει ένα νέο παιδί από την παράσταση να έχει πάρει κάτι ουσιαστικό. Να πει: “Αυτός ήταν ο Μίκης Θεοδωράκης”».
Για το έργο του, που συγκλόνισε από τις πρόβες ακόμη την Κρητική κοινωνία και όσους βρέθηκαν το Πάσχα στη μεγαλόνησο έχει να πει:
«Μια τέτοια δημιουργία δεν είναι απλώς καλλιτεχνική. Είναι παιδευτική, συναισθηματική, πολιτική. Ο Μίκης δομεί στο τέλος της ζωής του μια σκέψη: την αρμονία και το χάος. Πρέπει να παλεύουμε για την αρμονία – γιατί κρύβει τη γεωμετρία της ελληνικότητας».
«Όλες οι σκηνές του έργου είναι πραγματικές. Θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω θέατρο-ντοκουμέντο. Καμία σκηνή δεν είναι επινοημένη. Η ροή της παράστασης δεν έχει χρονολογική αλληλουχία, δηλαδή δεν θα παρακολουθήσουμε την αρχή και το τέλος της ζωής του. Όλα τα επεισόδια και οι σκηνές του έργου έχουν σαν κύριο θέμα την ελευθερία…»
Ο Αντώνης Διαμαντής δεν μπορεί να μην εξυμνήσει τους συνεργάτες του :
«Έχω την τύχη και την μεγάλη χαρά να συνεργάζομαι με πραγματικά πολύ σημαντικούς ηθοποιούς που ενδυναμώνουν πολύ αυτήν την προσπάθεια.
Ο Γιάννης Τσορτέκης κρατά τον ρόλο Μίκη. Η επιλογή αυτή έγινε γιατί «είδα» στην σκηνική του παρουσία τον Μίκη, «είδα» το πάθος και την φοβερή ενέργεια που εξέπεμπε ο Μίκης στην μουσική και στους αγώνες του. Ο Γιάννης έχει συλλάβει τον ψυχισμό και την εσωτερική δύναμη αυτού του μεγάλου μουσικού, αυτού του μεγάλου ανθρώπου. Ξέρετε, δεν είναι εύκολο για έναν ηθοποιό να ενσαρκώνει τον Μίκη Θεοδωράκη στη σκηνή. Είναι ένα τεράστιο σκηνικό θεατρικό εγχείρημα το πώς «θα περάσει» αυτήν την προσωπικότητα στο κοινό. Ο Γιάννης, πιστεύω, έχει αυτήν την στόφα, αυτήν την εσωτερική δύναμη ή αν θέλετε, αυτόν τον ψυχικό όγκο που χρειάζεται ο ρόλος που τον προσεγγίζει με φοβερό σεβασμό, συγκέντρωση και ευθύνη.
Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, ο βραβευμένος ηθοποιός του «Τελευταίου Σημειώματος» και τόσων άλλων μεγάλων κινηματογραφικών, τηλεοπτικών και θεατρικών επιτυχιών στο ενεργητικό του – που συνεχίζονται αμείωτες -κρατά τον ρόλο του πατέρα του Μίκη που τον επηρέασε καταλυτικά στην ζωή του. Η παρουσία του δίνει έναν «άλλο αέρα» στο έργο και οι δύο τους, ο Γιάννης με τον Ανδρέα, αν και συνεργάζονται για πρώτη φορά θεατρικά σε αυτήν την παραγωγή, δίνουν ένα μοναδικό θεατρικό αποτέλεσμα..
Η Ειρήνη Κουτσάκη στο ρόλο της μητέρας του Μίκη, δίνει με μεγάλη ακρίβεια αυτήν την Μικρασιάτικη ρίζα του Μίκη αλλά και την σχέση του με την οικογένειά του. Ο Μάνος Παπαδάκης, που παρουσιάζεται και αυτός θεατρικά για πρώτη φορά μαζί με την Εμμανουέλα Νινιράκη ως η Μυρτώ η γυναίκα του Μίκη, θα εκπλήξουν πραγματικά και οι δύο. Ο Βαγγέλης Γιαμπαζολιάς παίρνει και αυτός μέρος ως μουσικός αλλά και ως ηθοποιός, παρουσιάζοντας με πειστικό τρόπο στην σκηνή τον Μίκη νέο.
Στον ρόλο του Πεπρωμένου του Μίκη, που τον ενσαρκώνει σκηνικά η ηθοποιός Μαρία Σαριτσάμη, προσπαθώ να δώσω το μοιραίο της ζωής του Μίκη αλλά και την τραγική της διάσταση.»
Στην παράσταση θα ακουστούν ζωντανά 14 τραγούδια ερμηνευμένα από μία καταπληκτική ορχήστρα, η οποία συμπεριλαμβάνει τα όργανα που είχε η Λαϊκή Ορχήστρα του Μίκη.
« Έχουμε την μεγάλη τύχη, η ορχήστρα μας να συμπεριλαμβάνει μουσικούς που «έπαιζαν» και τότε στην Λαϊκή Ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη, όσο ζούσε ο Μίκης και την διηύθυνε ο ίδιος σε όλο τον κόσμο, όπως τον ενορχηστρωτή αλλά και μπασίστα Τεό Λαζάρου και τον Γιώργη Κοντογιάννη «Κρής» στο μπουζούκι, τον Βαγγέλη Συλιγάρδο δεύτερο μπουζούκι, τον Δημήτρη Καρβέλη στην κλασσική κιθάρα, την Ελένη Παπασπύρου στο πιάνο και τον Νίκο Παγωμένο στα τύμπανα. Όλοι τους, ένας κι ένας. Αυτά τα τραγούδια θα τα ερμηνεύσουν τρείς σημαντικοί τραγουδιστές, ο Βασίλης Λέκκας που τραγουδούσε ζωντανά και με την ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και σε δίσκους του Μίκη, και τους «δικούς» μας τραγουδιστές από εδώ από το Ηράκλειο, τους σημαντικούς Μάνο Παπαδάκη και Εμμανουέλα Νινιράκη.»
Τέλος θέλω να σταθώ στις άξιες συνεργάτιδές μου, την σκηνογράφο και ενδυματολόγο Άννα Μαχαιριανάκη, την Video Artist Μαρία Παπαδάκη, την Κινησιολόγο Μαρία Ζερβού και την χορογράφο Μαρία Σωμαράκη, που η βοήθειά τους είναι καταλυτική. Πρόκειται για μια ομαδική δουλειά όπου όλοι ανεξαιρέτως δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους.»
