25 Απριλίου σαν σήμερα…

1974 – Επανάσταση των Γαρυφάλλων: Ένα στρατιωτικό πραξικόπημα αριστερών στην Πορτογαλία ανατρέπει το αυταρχικό συντηρητικό καθεστώς του Νέου Κράτους και εγκαθιδρύει μία δημοκρατική κυβέρνηση.

H επανάσταση των γαρυφάλλων (πορτογαλικά: Revolução dos Cravos) ήταν μια επανάσταση στην Πορτογαλία στις 25 Απριλίου του 1974. Στις 28 Μαΐου του 1926, πραξικοπηματίες στρατιωτικοί εγκατέστησαν στην Πορτογαλία μια φασιστική δικτατορία με επικεφαλής τον Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, ο οποίος έγινε αρχικά υπουργός οικονομικών το 1928, και στη συνέχεια πρωθυπουργός το 1932. Το νέο καθεστώς ονομάστηκε «Estado Novo» (Νέο Κράτος) και έμεινε στην εξουσία έως το 1974. Ο πόλεμος που διεξήγαγε αργότερα η Πορτογαλία από το 1961 έως το 1974 για να διατηρήσει τον έλεγχο των αποικιών της στην Αφρική, είχε αποβεί ιδιαίτερα δαπανηρός, ωθώντας φιλοδημοκρατικά και φιλοκομμουνιστικά μέλη του Πορτογαλικού στρατού να στραφούν εναντίον του καθεστώτος, συγκροτώντας το Κίνημα των Ενόπλων Δυνάμεων (Movimento das Forcas Armadas), το οποίο οργάνωσε πραξικόπημα. Στις 25 Απριλίου του 1974, ώρα 12:20 μ.μ. δόθηκε σύνθημα από το ραδιόφωνο στα μέλη του Κινήματος να καταλάβουν στρατηγικά σημεία εξουσίας στη χώρα. Αν και οι πραξικοπηματίες απηύθυναν έκκληση στους κατοίκους της Λισαβόνας να μείνουν στα σπίτια τους, χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους και αναμείχθηκαν με τους στρατιώτες των επαναστατών, βάζοντας γαρύφαλλα στις κάνες των όπλων τους (εξού και η ονομασία της επανάστασης). Έξι ώρες μετά το καθεστώς είχε καταρρεύσει. Η επανάσταση ήταν σχεδόν αναίμακτη με μόλις 4 νεκρούς. Παρόλα αυτά δεν χαρακτηρίζεται ως λαϊκή επανάσταση, καθώς δεν υπήρξαν εκδηλώσεις του λαού πριν το πραξικόπημα.

Γεγονότα

404 π.Χ. – Τερματίζεται ο Πελοποννησιακός Πόλεμος με τη νίκη των Σπαρτιατών του Λύσανδρου εναντίον των Αθηναίων.
799 – Μετά τον ξυλοδαρμό του από τους πολίτες της Ρώμης, ο Πάπας Λέων Γ΄ διαφεύγει στην αυλή του Φράγκου βασιλιά Καρλομάγνου για να προστατευτεί.
1607 – Ογδοηκονταετής Πόλεμος: Ο ολλανδικός στόλος καταστρέφει τον αγκυροβολημένο ισπανικό στόλο στο Γιβραλτάρ.
1719 – Ο Ροβινσώνας Κρούσος παίρνει «σάρκα και οστά» μέσα από την πένα του άγγλου συγγραφέα Ντάνιελ Ντεφόε.
1792 – Ο ληστής Νικολά Ζακ Πελετιέ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που εκτελείται στη γκιλοτίνα.
1792 – Ο Κλοντ Ζοζέφ Ρουζέ ντε Λιλ συνθέτει τη «Μασσαλιώτιδα» (τον εθνικό ύμνο της Γαλλίας).
1846 – Ανοικτή σύγκρουση στα αμφισβητούμενα σύνορα του Τέξας προκαλεί την έναρξη του Αμερικανικο-μεξικανικού πολέμου.
1850 – Ο Πάουλ Γιούλιους φον Ρόιτερ, ιδρυτής του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, χρησιμοποιεί 40 περιστέρια για να μεταφέρει στους πελάτες του το κλείσιμο των τιμών του χρηματιστηρίου.
1859 – Οι Βρετανοί και οι Γάλλοι μηχανικοί ολοκληρώνουν τη διάνοιξη της Διώρυγας του Σουέζ.
1862 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Οι δυνάμεις της Ένωσης υπό τον ναύαρχο Ντέιβιντ Φάραγκατ ζητούν την παράδοση της Νέας Ορλεάνης από τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής.
1882 – Γαλλικά και βιετναμέζικα στρατεύματα συγκρούονται στο Τονκίνο.
1898 – Ισπανοαμερικανικός πόλεμος: Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κηρύσσουν τον πόλεμο στην Ισπανία.
1901 – Η Νέα Υόρκη γίνεται η πρώτη πολιτεία των Η.Π.Α. που καθιερώνει τις πινακίδες κυκλοφορίας.
1915 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η εκστρατεία της Καλλίπολης. Βρετανικά, γαλλικά, ινδικά, αυστραλέζικα και νεοζηλανδικά στρατεύματα εισβάλλουν στην τουρκική χερσόνησο της Καλλίπολης.
1916 – Εξέγερση του Πάσχα: Το Ηνωμένο Βασίλειο κηρύσσει στρατιωτικό νόμο στην Ιρλανδία.
1916 – Τιμάται για πρώτη φορά η Ημέρα ANZAC προς τιμήν του ANZAK που μετείχε στην εκστρατεία της Καλλίπολης.
1940 – Εγκρίνεται από τη βρετανική κατοχική κυβέρνηση η σημαία των Φερόων Νήσων.
1944 – Πραγματοποιούνται μυστικές εκλογές στην κατεχόμενη Ελλάδα για την ανάδειξη εκλεκτόρων στο Εθνικό Συμβούλιο (ΠΕΕΑ).
1945 – Οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ και οι Σοβιετικές Ένοπλες Δυνάμεις συναντώνται κατά μήκος του ποταμού Έλβα περικόπτοντας στα δύο τη Βέρμαχτ της Ναζιστικής Γερμανίας, ένα ορόσημο στην επικείμενη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη.
1945 – Ημέρα της Απελευθέρωσης (Ιταλία): Ο ναζιστικός στρατός κατοχής παραδίδεται και αφήνει τη βόρεια Ιταλία. Η Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία διαλύεται και ο Μπενίτο Μουσολίνι συλλαμβάνεται έπειτα από απόπειρα διαφυγής. Αυτή η ημέρα ορίστηκε ως δημόσια αργία για τον εορτασμό της απελευθέρωσης της Ιταλίας.
1945 – Αρχίζει η Διάσκεψη του Σαν Φρανσίσκο.
1953 – Ο Φράνσις Κρικ και ο Τζέιμς Γουάτσον δημοσιεύουν τη «Μοριακή Δομή των Νουκλεϊκών Οξέων» περιγράφοντας τη δομή διπλού έλικα του DNA.
1960 – Το αμερικανικό υποβρύχιο USS Triton (SSRN-586) ολοκληρώνει τον πρώτο εν καταδύσει περίπλου της Γης.
1961 – Ο Ρόμπερτ Νόις λαμβάνει ευρεσιτεχνία για το ολοκληρωμένο κύκλωμα.
1966 – Εκατοντάδες κάτοικοι του Αιγάλεω επιτίθενται κατά λεωφορείου της χωροφυλακής, άνδρες της οποίας επέβλεπαν την κατεδάφιση αυθαίρετων κτισμάτων στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της συμπλοκής ένας ηλικιωμένος τραυματίζεται ελαφρά από σφαίρα οργάνου της τάξης.
1974 – Επανάσταση των Γαρυφάλλων: Ένα στρατιωτικό πραξικόπημα αριστερών στην Πορτογαλία ανατρέπει το αυταρχικό συντηρητικό καθεστώς του Νέου Κράτους και εγκαθιδρύει μία δημοκρατική κυβέρνηση.
1982 – Το Ισραήλ ολοκληρώνει την αποχώρησή του από τη Χερσόνησο του Σινά.
1986 – Ο Μσουάτι Γ’ στέφεται βασιλιάς στη Σουαζιλάνδη.
1993 – Ο Μπόρις Γιέλτσιν εκλέγεται Πρόεδρος της Ρωσίας.
2001 – Ειδικοί του ΟΗΕ αναφέρουν ότι για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια, το προστατευτικό στρώμα όζοντος πάνω από το Βόρειο Πόλο φαίνεται ότι έχει σταθεροποιηθεί (ταυτόχρονα προειδοποιούν ότι το φαινόμενο είναι προσωρινό)
2004 – Ο Χάιντς Φίσερ εκλέγεται πρόεδρος της Αυστρίας με 52,4%.
2005 – Βουλγαρία και Ρουμανία υπογράφουν τη συνθήκη σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
2005 – Ο Γίρι Πάρουμπεκ αναλαμβάνει την πρωθυπουργία της Τσεχίας, για να αποχωρήσει το 2006.
2008 – Περίοδο θρησκευτικής κατάνυξης, που συμβάλλει στη διατήρηση της ελληνικής ταυτότητας και παράδοσης και στη μετάδοσή της στις νεώτερες γενιές, αποτελεί για την πλειονότητα των Ελλήνων το Πάσχα. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την παγκόσμια έρευνα που διενήργησε η Κάπα Research για λογαριασμό της εφημερίδας «Το Βήμα».

Γεννήσεις

1214 – Λουδοβίκος Θ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1284 – Εδουάρδος Β΄, βασιλιάς της Αγγλίας
1503 – Ερρίκος Β΄, βασιλιάς της Ναβάρρας
1599 – Όλιβερ Κρόμγουελ, Άγγλος στρατιωτικός και πολιτικός
1775 – Καρλόττα της Ισπανίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας
1823 – Αμπντούλ Μετζίτ Α΄, Οθωμανός σουλτάνος
1852 – Γεώργιος Σωτηριάδης, αρχαιολόγος
1862 – Έντουαρντ Γκρέι, Άγγλος πολιτικός
1874 – Γουλιέλμο Μαρκόνι, Ιταλός εφευρέτης
1897 – Μαίρη, πριγκίπισσα του Ηνωμένου Βασιλείου
1900 – Βόλφγκανγκ Πάουλι, Αυστριακός φυσικός
1902 – Βέρνερ Χάιντε, Γερμανός ψυχίατρος
1903 – Καμίλα Χορν, Γερμανίδα χορεύτρια και ηθοποιός
1917 – Έλλα Φιτζέραλντ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1927 – Αλμπέρ Ουντερζό, Γάλλος δημιουργός κόμικς
1929 – Ηγουμένη Ευγενία Κλειδαρά, μοναχή και συγγραφέας
1932 – Νικολάι Καρντάσεφ, Ρώσος αστροφυσικός
1932 – Λία Μανολίου, Ρουμάνα αθλήτρια
1940 – Αλ Πατσίνο, Αμερικανός ηθοποιός
1946 – Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι, Ρώσος πολιτικός
1946 – Τάλια Σάιρ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1946 – Γιάννης Σμαραγδής, σκηνοθέτης
1947 – Γιόχαν Κρόιφ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής
1949 – Ντομινίκ Στρος-Καν, Γάλλος οικονομολόγος, δικηγόρος και πολιτικός
1958 – Λουίς Γκιγέρμο Σολίς, Κοστορικανός πολιτικός
1960 – Πωλ Μπέιλοφ, Αμερικανός τραγουδιστής (Exodus)
1961 – Γιούχα Σίπιλα, Φινλανδός πολιτικός
1963 – Ντέιβιντ Μόγιες, Σκωτσέζος ποδοσφαιριστής
1966 – Έρικ Πάππας, Αμερικανός αθλητής του μπέιζμπολ
1969 – Ρενέ Ζελβέγκερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1969 – Κωνσταντίνος Καζάκος, ηθοποιός
1976 – Τιμ Ντάνκαν, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1977 – Ηλίας Κώτσιος, ποδοσφαιριστής
1977 – Κωνσταντίνος Χριστοφόρου, Κύπριος τραγουδιστής
1981 – Φελίπε Μάσα, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων
1985 – Γκιέντο Βαν Ντερ Γκάρντε, Ολλανδός οδηγός αγώνων
1989 – Αϊσέλ Τεϊμουρζαντέ, τραγουδίστρια από το Αζερμπαϊτζάν
1989 – Δημήτρης Τζούριτς, Σέρβος πετοσφαιριστής
1990 – Ζαν-Ερίκ Βερν, Γάλλος οδηγός αγώνων
1993 – Ραφαέλ Βαράν, Γάλλος ποδοσφαιριστής

Θάνατοι

1074 – Χέρμαν Α΄, μάργραβος του Μπάντεν
1077 – Γκέζα Α΄, βασιλιάς της Ουγγαρίας
1228 – Ισαβέλλα Β΄, βασίλισσα της Ιερουσαλήμ
1295 – Σάντσο Δ΄, βασιλιάς της Καστίλης
1342 – Πάπας Βενέδικτος ΙΒ΄
1472 – Λέον Μπαττίστα Αλμπέρτι, Ιταλός ζωγράφος, ποιητής και φιλόσοφος
1566 – Λουίζ Λαμπέ, Γαλλίδα ποιήτρια
1591 – Ιωάννης Αλβάνης, Ιταλός καρδινάλιος
1595 – Τορκουάτο Τάσσο, Ιταλός ποιητής
1667 – Πέδρο ντε Μπετανκούρ, Ισπανός ιεραπόστολος
1690 – Ντάβιτ Τένιερς ο νεότερος, Φλαμανδός καλλιτέχνης
1744 – Άντερς Κέλσιος, Σουηδός αστρονόμος
1878 – Άννα Σιούελ, Αγγλίδα συγγραφέας
1940 – Βίλελμ Ντέρπφελντ, Γερμανός αρχιτέκτονας
1941 – Νίκος Μητσάκης, αρχιτέκτονας
1960 – Αμανουλάχ Χαν, εμίρης του Αφγανιστάν
1961 – Ρόμπερτ Γκάρετ, Αμερικανός αθλητής
1972 – Τζορτζ Σάντερς, Βρετανός ηθοποιός
1973 – Φρανκ Φλέτσερ, Αμερικανός ναύαρχος
1976 – Κάρολ Ριντ, Άγγλος παραγωγός και σκηνοθέτης
1980 – Μάριο Μπάβα, Ιταλός σκηνοθέτης
1981 – Τάκης Σινόπουλος, ποιητής
1984 – Κέβιν Λιντς, Αμερικανός πολεοδόμος και συγγραφέας
1984 – Λόρο Μπορίτσι, Αλβανός ποδοσφαιριστής
1985 – Ρίτσαρντ Χάιντεν, Άγγλος ηθοποιός
1989 – Τζορτζ Κουλούρις, Άγγλος ηθοποιός
1994 – Γεώργιος Γεννηματάς, πολιτικός
1995 – Χορστ-Γκούντερ Γκρέγκορ, Γερμανός κολυμβητής
1995 –el.wikipedia.org/wiki/Τάκης_Σινόπουλος Τζίντζερ Ρότζερς, Αμερικανίδα ηθοποιός και χορεύτρια
1996 – Σολ Μπας, Αμερικανός σχεδιαστής γραφικών
2002 – Αθανάσιος Παπούλης, μηχανικός και μαθηματικός
2006 – Μίσσας Πανταζόπουλος, καλαθοσφαιριστής και προπονητής
2007 – Άλαν Μπολ, Άγγλος ποδοσφαιριστής
2013 – Φανή Παρτσαφυλλίδου, πολιτικός
2014 – Τίτο Βιλανόβα, Ισπανός ποδοσφαιριστής και προπονητής